มะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นโรคที่ใครก็คิดไม่ถึง เพราะอาการเหมือนกับไข้หวัดธรรมดา ทำให้ผู้ป่วยหลายคนชะล่าใจ พอมารู้ตัวอีกทีก็สายไปแล้ว ทำให้รักษาไม่ทันการ เพราะฉะนั้นเรามาเตรียมรับมือเอาไว้ก่อนดีกว่า
มะเร็งหลังโพรงจมูก คืออะไร
มะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นมะเร็งที่มีสาเหตุมาจากความผิดปรกติของเซลล์ และมีการแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว พร้อมกับลุกลามไปยังส่วนต่างๆ ทำให้เกิดผลกระทบหลายอย่างตามมา โดยที่ผู้ป่วยไม่ทันตั้งตัว สุดท้ายก็กลายเป็นเนื้อร้าย หากผู้ป่วยไม่รู้ตัวตั้งแต่เนิ่นๆ และไม่รีบทำการรักษา อาการของโรคก็ยิ่งรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ ทำให้โอกาสที่จะหายขาดเป็นไปได้ยากขึ้น ยิ่งถ้าเข้าสู่ในช่วงที่มะเร็งมีการลุกลาม ผู้ป่วยก็เสี่ยงอันตรายมากขึ้นเท่านั้น
อาการของมะเร็งหลังโพรงจมูก
ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งหลังโพรงจมูก ในระยะแรกอาจรู้สึกเหมือนไข้หวัดธรรมดา แต่เมื่ออาการของโรคหนักขึ้นเรื่อยๆ อาการอื่นๆ จะแสดงออกมาได้ชัดเจนกว่าเดิม ดังนี้คือ
- มองเห็นเป็นภาพซ้อน เนื่องจากความผิดปรกติของระบบประสาท มีอาการปวดศีรษะบริเวณแก้มข้างใดข้างหนึ่ง หรือหากอาการรุนแรงจริงๆ ผู้ป่วยเสี่ยงที่จะเป็นอัมพาตได้เลย ทำให้การรับประทานอาหาร การสื่อสารลำบากยิ่งขึ้น
- รู้สึกระคายเคืองจมูกบ่อยๆ หายใจลำบาก มีเลือดออกทางจมูก ผู้ป่วยบางคนมีน้ำมูกไหลตลอดเวลา เสียงพูดแหบแห้งต่างไปจากเสียงเดิม เพราะเกิดความผิดปรกติกับโพรงจมูก หรือโพรงจมูกอักเสบ
- ประสาทการได้ยินบกพร่อง เช่น รู้สึกได้ยินเสียงในหูตลอดเวลา ปวดในรูหู บางครั้งก็จะมีของเหลวไหลออกมาด้วย เกิดจากการลุกลามของมะเร็ง ที่เริ่มลามเข้าสู่หูชั้นกลาง ทำให้ประสิทธิภาพด้านการได้ยินลดลง อาการนี้จะยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ เมื่อมะเร็งลุกลามเข้าไปมากขึ้นกว่าเดิม
- ต่อมน้ำเหลืองที่บริเวณคอมีอาการบวม อาจจะพบก้อนเดียว หรือหลายก้อนก็ได้ เวลากดเข้าไปก็ไม่รู้สึกเจ็บ แต่นั้นก็เป็นสัญญาณบ่งบอกได้เช่นกันว่า มะเร็งได้ลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอแล้ว ต้องรีบหาทางรักษาทันที
- น้ำหนักลดลงไม่ทราบสาเหตุ และทานอาหารไม่ได้ มีอาการเบื่ออาหาร
- มีไข้ต่ำๆ ตลอดเวลา
ความอันตรายของมะเร็งหลังโพรงจมูก หากไม่ได้รับการรักษา
มะเร็งหลังโพรงจมูก หากมีการตรวจอย่างละเอียด และทราบอาการตั้งแต่เริ่มต้น การรักษาก็ง่ายขึ้น ผู้ป่วยสามารถกลับมาหายขาดเป็นปรกติได้เลย แต่หากปล่อยไว้ไม่มีการตรวจ และเข้ารับการรักษาใดๆ มะเร็งจะจะยิ่งลุกลามเร็วขึ้นเท่านั้น อาการของผู้ป่วยก็จะยิ่งหนักขึ้นเรื่อยๆ เช่น ปวดศีรษะอย่างรุนแรง ตามัว เลือดไหลออกทางจมูกตลอดเวลา ร้ายแรงที่สุดก็คือเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้เลย เหตุผลที่คนชะล่าใจ ก็เพราะคิดว่าอาการเริ่มต้นเป็นแค่ไข้หวัดธรรมดา เลยไม่เข้ารับการตรวจรักษา ฉะนั้นหากรู้สึกถึงความผิดปรกติใดๆ ให้รีบไปเข้ารับการตรวจและวินิจฉัยจากแพทย์ดีกว่า
สาเหตุของมะเร็งหลังโพรงจมูก
สำหรับสาเหตุที่ทำให้เกิดมะเร็งหลังโพรงจมูก ส่วนใหญ่แล้วเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตของผู้ป่วยมากกว่า ได้แก่
- รับประทานอาหารที่มีสารพิษปนเปื้อน
อาหารที่มีสารจำพวก ไนโตรซามีน ซึ่งเป็นสารที่อยู่ในอาหารจำพวกหมัก ดอง สารเหล่านี้จะเข้าไปทำลายโพรงจมูก และเป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดมะเร็งหลังโพรงจมูก เรียกว่าเป็นสารก่อมะเร็งได้เลย ฉะนั้นผู้ที่รับประทานอาหารจำพวกหมักดอง อาหารเค็มทั้งหลาย จะมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ที่ทานอาหารทั่วไป
- การติดเชื้อไวรัส
ไวรัส Epstein-Barr virus – EBV เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคได้ เพราะในตัวของผู้ป่วยมะเร็งหลังโพรงจมูก มีไวรัสชนิดนี้ในตัวในปริมาณที่สูงกว่าคนทั่วไป
- การส่งต่อทางพันธุกรรม
เช่น คนที่อยู่ในภูมิประเทศจีนตอนใต้ หรือไต้หวัน จะมีโอกาสเกิดมะเร็งหลังโพรงจมูกมากกว่าคนในแถบภูมิประเทศอื่น
- สภาพแวดล้อม
การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แย่ เช่น มีฝุ่นพิษจำนวนมาก สารพิษจากการทำงาน การสูดดมเข้าร่างกายเป็นเวลานาน รวมถึงการสูบบุหรี่ การดมควันบุหรี่มือสอง ก็เป็นสาเหตุของการเกิดมะเร็งหลังโพรงจมูก ได้เช่นกัน
- การดูและสุขภาพช่องปาก
การดูและช่องปาก สุขอนามัยในช่องปาก เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน เพราะหากไม่มีการดูแลเลย ก็เสี่ยงต่อการติดเชื้อ การปวดฟัน และอักเสบได้ จากนั้นสามารถลุกลามกลายเป็นมะเร็งหลังโพรงจมูก ได้เลย
วิธีการรักษามะเร็งหลังโพรงจมูก
ในการรักษามะเร็งหลังโพรงจมูก แพทย์จะวินิจฉัยโรคตามอาการ และระยะของโรค ว่าผู้ป่วยอยู่ในระยะใด อาจใช้วิธีการรักษาเพียงแค่วิธีเดียว หรืออาจต้องใช้มากกว่าหนึ่งวิธีก็ได้ วิธีการรักษาในปัจจุบันได้แก่
- การผ่าตัด
เป็นการผ่าตัดเพื่อเอาก้อนมะเร็งออก เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้มะเร็งลุกลามไปยังอวัยวะส่วนอื่น หรือเป็นการจำกัดบริเวณเอาไว้
- การฉายรังสี
ในกรณีที่ไม่สามารถรักษาด้วยการผ่าตัด หรือตำแหน่งในการผ่าตัดยากเกินไป แพทย์ก็จะใช้วิธีการฉายรังสีในการรักษาแทน โดยจะฉายรังสีไปยังก้อนมะเร็ง เพื่อทำลายเซลล์มะเร็งไม่ให้ลุกลามไปยังส่วนอื่น บางครั้งอาจต้องใช้ควบคู่กับการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัด
- การทำเคมีบำบัดและการฉายรังสี
หากอาการของผู้ป่วยเข้าสู่ระยะลุกลาม ที่ยากต่อการควบคุมแล้ว แพทย์อาจต้องใช้วิธีการทำเคมีบำบัด และการฉายรังสีร่วมกัน เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพการรักษาที่ดีขึ้น
วิธีการป้องกันมะเร็งหลังโพรงจมูก
วิธีการหลีกเลี่ยงมะเร็งหลังโพรงจมูกที่ดีที่สุด ก็คือการหาทางป้องกันเอาไว้ก่อน ได้แก่
- การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงอาหารประเภทหมักดอก อาหารที่รสเค็มจัดทั้งหลาย
- อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นพิษ มีควัน และสารเคมีอันตราย และงดสูบบุหรี่
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายทำงานอย่างเต็มประสิทธิภาพ และมีภูมิคุ้มกันที่ดี
- ตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อจะได้ทราบการเปลี่ยนแปลงของร่างกายเราเอง
การตรวจคัดกรองมะเร็งหลังโพรงจมูก
ปัจจุบันการตรวจคัดกรองมะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นวิธีที่ช่วยลดความเสี่ยงได้ดีที่สุด และหาทางป้องกันและรักษาได้ทันที วิธีการตรวจในปัจจุบันได้แก่
- การ Swab หลังโพรงจมูก
- การส่องกล้องเพื่อตรวจบริเวณหลังโพรงจมูก
- การตรวจเลือดเพื่อดูภูมิต้านทาน
วิธีดูแลตัวเองเมื่อเป็นโรคนี้
เมื่อรู้ว่าเป็นมะเร็งหลังโพรงจมูก สิ่งที่ต้องทำทันทีก็คือ การเปลี่ยนพฤติกรรมตัวเองอย่างเด็ดขาด ได้แก่ การเปลี่ยนอาหารการกินให้ดีขึ้น เน้นประโยชน์มากกว่าความอร่อยถูกปาก งดอาหารประเภทหมัก ดอง อาหารเค็มทั้งหลาย ที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรคนี้ และงดสูบบุหรี่ อยู่ใกล้กับคนที่สูบบุหรี่ ที่สำคัญเลยคือต้องรักษาใจตัวเองให้จิตใจแจ่มใสอยู่เสมอ พยายามไม่ให้เครียด เพราะยิ่งเราเครียดกับโรคมากเท่าไหร่ ก็เท่ากับเป็นการตอกย้ำให้อาการแย่ลงเท่านั้น ควรทำตัวให้มีความสุขในทุกๆ วันจะดีที่สุด อาการที่หนักอยู่แล้ว ก็จะทุเลาลง อาการที่เบาอยู่แล้ว ก็อาจจะทำให้หายจากโรคได้เลย
สรุปส่งท้าย
จะเห็นว่ามะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นโรคที่อันตรายถึงชีวิตเลย ดังนั้นไม่ควรปล่อยปละละเลย ควรหันมาดูแลตัวเอง และหาทางป้องกันเสียตั้งแต่ตอนนี้ดีกว่า จะได้ห่างไกลจากโรคร้ายชนิดนี้
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับมะเร็งหลังโพรงจมูก
หากได้รับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ แพทย์สามารถรักษาด้วยการผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออก และผู้ป่วยมีโอกาสหายขาดได้ทันทีหลังการรักษา
คนที่มีปัญหาเกี่ยวกับโพรงจมูกบ่อยๆ มีอาการเจ็บหลังโพรงจมูก มีเลือด มีอาการชา หรือผู้ที่ทำงานเสี่ยงกับสารเคมี สูดดมสารพิษบ่อยๆ ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองทุกปี เพื่อจะได้รู้ทันการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
การหมั่นตรวจสอบร่างกายของตัวเองบ่อยๆ ว่ามีความผิดปรกติใดๆ หรือไม่ หากพบความผิดปรกติเกิดขึ้น ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์และเข้ารับการรักษา เท่านี้ก็ช่วยให้ห่างไกลจากโรคนี้ได้แล้ว หรือหากเป็นโรคจริงๆ ก็สามารถรักษาให้หายขาดได้ทันที
