โรคมะเร็งปอด เป็นโรคมมะเร็งที่ทุกคนน่าจะคุ้นเคยกันดี และถ้าถามว่ามะเร็งชนิดใดที่คร่าชีวิตคนมากที่สุดในโลก ก็ต้องตอบเลยว่าโรคมะเร็งปอด สิ่งที่น่ากลัวของโรคมะเร็งชนิดนี้ก็คือ ส่วนใหญ่แล้วจะรู้ตัวเมื่อสายไปเสียแล้ว ไม่สามารถรักษาอะไรได้แล้ว เพราะอยู่ในระยะที่มะเร็งได้รุกลาม ทำให้การรักษาทำได้ยากขึ้น แต่ถ้ารู้ทันตั้งแต่เนิ่นๆ การทำการรักษาก็ง่าย และมีโอกาสที่จะหายขาดได้ด้วย
โรคมะเร็งปอด คืออะไร
โรคมะเร็งปอด เป็นผลที่เกิดจากการความผิดปรกติปอด คือการแบ่งเซลล์ที่ไม่ปรกติ และเซลล์นี้สามารถแพร่กระจ่ายได้อย่างรวดเร็วในปอดจนยากต่อการควบคุม หลังจากนั้นเซลล์ที่เกิดจากความผิดปรกตินี้ ได้พัฒนากลายเป็นก้อนเนื้อร้าย หรือโรคมะเร็งปอดในที่สุด เมื่อเซลล์ได้รุกลามไปทั่วปอดแล้ว ก็จะเริ่มแพร่กระจายไปยังอวัยวะส่วนอื่นๆ ทำให้ไม่สามารถควบคุมไว้ได้ อาการของผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็งปอดจะรุนแรงเพียงใดนั้น ขึ้นอยู่กับประเภทของมะเร็งปอด
อาการของโรคมะเร็งปอด
ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งปอด ในระยะแรกๆ จะสังเกตได้ยากมาก เรียกว่าแทบไม่มีอาการอะไรให้สังเกตได้เลย นอกจากจะตรวจอย่างละเอียดเท่านั้น ส่วนใหญ่แล้วผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งปอด มักจะเจอในระยะที่เชื้อมะเร็งอยู่ในระยะรุกลามแล้ว และเมื่อมะเร็งได้เข้าสู่ระยะรุกราม ร่างกายก็จะเริ่มแสดงอาการบางอย่างออกมาที่สามารถสังเกตได้ ต่อไปนี้ ได้แก่
- รู้สึกเจ็บหน้าอกเวลาหายใจ
- ไอเรื้อรัง อาจจะมีเสมหะหรือไม่มีเสมหะก็ได้
- ไอเป็นเลือด
- เหนื่อยเร็วกว่าปรกติ
- หายใจลำบาก เพราะมะเร็งได้รุกรามและเบียดหลอดลม รวมไปถึงเนื้อที่ปอดบางส่วนเสียหาย
- น้ำหนักตัวลดอย่างรวดเร็ว
- มีอาการบวมที่หน้า คอ แขน หรือหน้าอก
- มีตุ่มขึ้นตามผิวหนัง
- ทานอาหารลำบาก
- ปวดตามกระดูกทั่วร่างกาย
- เสียงเปลี่ยน อาจจะมีเสียงแหบ
ประเภทของโรคมะเร็งปอด
โรคมะเร็งปอด สามารถจำแนกได้อีกเป็น 2 ประเภทตามลักษณะของการแพร่เชื้อ ดังนี้
1.โรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (Small cell lung cancer)
เป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยที่สุด และมีความรุนแรงสูงสุด เพราะว่าเชื้อสามารถแพร่กระจาย รุกลามได้อย่างรวดเร็ว ทำให้ผู้ป่วยมีอาการทรุดเร็วขึ้น ผู้ป่วยที่มีประวัติการสูบบุหรี่จัด และเคยมีประวัติการใช้ยาเคมีในการรักษา มักจะเป็นมะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก
2.โรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (Non-small cell lung cancer)
มะเร็งปอดชนิดนี้รุนแรงน้อยกว่ามะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก เพราะว่ามีการแบ่งเซลล์ และแพร่กระจายช้ากว่าชนิดแรก ถ้าหากผู้ป่วยตรวจพบตั้งแต่เนิ่นๆ ก็มีโอกาสรักษาให้หายขาดได้
4 สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งปอด
โรคมะเร็งปอด สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ และสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดมะเร็งปอด มีดังนี้
1.การสูบบุหรี่
เป็นสาเหตุหลักของการเกิดมะเร็งปอดที่พบบ่อยที่สุด คนที่สูบบุหรี่มีความเสี่ยงเป็นโรคมะเร็งปอดมากถึง 90 เปอร์เซ็นต์ เพราะสารพิษจากการสูบบุหรี่ สามารถส่งผลต่อการแบ่งเซลล์ในปอด ทำให้การแบ่งเซลล์ผิดปกติได้ และคนที่สูบบุหรี่ มีความเสี่ยงเกิดมะเร็งปอดมากกว่าคนที่ไม่ได้สูบบุหรี่ถึง 10 เท่า ส่วนคนที่ไม่สูบ แต่ว่าอยู่ใกล้ชิดกับคนที่สูบ มีความเสี่ยงประมาณ 2 เท่า
2.สารพิษจากการทำงาน
คนที่ต้องทำงานกับสารพิษ มีความเสี่ยงสูงที่จะทำให้เปิดโรคมะเร็งปอดได้เช่นกัน อาชีพที่พบบ่อยก็คือ คนที่ทำงานเกี่ยวกับสารเคมี สารระเหย หรือคนที่อยู่ในอุตสาหกรรมแร่ใยหิน โรงโม่หิน หรืองานก่อสร้าง รวมไปถึงคนที่ทำงานใกล้ชิดกับสารกัมมันตรังสี ซึ่งคนที่ทำอาชีพเสี่ยงกับสารเคมีเหล่านี้ มีโอกาสเกิดมะเร็งมากกว่าคนทั่วไปถึง 5 เท่า
3.คนที่เป็นโรคปอดอยู่แล้ว
ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคปอดอยู่แล้ว เช่น วัณโรค มีความเสี่ยงที่จะเกิดมะเร็งได้ง่ายกว่าคนทั่ว
4.ฝุ่น P.M.2.5
เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดมะเร็งปอดได้เยอะเช่นกัน และมีผู้ป่วยมะเร็งปอดที่เกิดจากสาเหตุ P.M.2.5 นี้เพิ่มขึ้นเรื่อย โดยเฉพาะคนที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยงที่มีฝุ่นพิษ P.M.2.5 และใช้ชีวิตประจำวันอยู่ในพื้นที่เสี่ยงเป็นเวลานาน บางคนใช้เวลาไม่กี่เดือน ก็เป็นมะเร็งปอดแล้ว เพราะได้รับฝุ่นพิษปริมาณมากในแต่ละวัน โดยไม่มีการป้องกัน
นอกจาก 4 สาเหตุนี้แล้ว อาจจะมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ได้เหมือนกัน ได้แก่ อายุที่เพิ่มขึ้น เช่น ในกลุ่มคนอายุ 40-50 ปี คนที่มีประวัติการใช้สารเสพติดเป็นเวลานาน คนในครอบครัวมีประวัติการป่วยเป็นโรคมะเร็งมาก่อน รวมไปถึงความผิดของร่างกายอื่นๆ
แนวทางการรักษาโรคมะเร็งปอด
ปัจจุบันความก้าวหน้าในเรื่องของการแพทย์มีความทันสมัยกว่าแต่ก่อนหลายเท่า ทำให้โรคมะเร็งมีโอกาสที่จะหายขาดได้ ซึ่งแนวทางในการรักษามะเร็งปอดมีดังนี้
- รักษาการผ่าตัด
- หากตรวจพบเซลล์มะเร็งตั้งแต่ในระยะเริ่มต้น ยังไม่อยู่ในระยะรุกลามหรือแพร่กระจาย แพทย์ก็สามารถรักษาด้วยการผ่าตัด ทำให้ผู้ป่วยโรคมะเร็งสามารถหายขาดจากโรคนี้ได้
- รักษาการใช้เคมีบำบัด
- เป็นการใช้ยาเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง ปรกติจะใช้วิธีการฉีดเข้าสู่ร้างกาย แต่การรักษาด้วยวิธีนี้มีความเสี่ยงอย่างอื่นรวมอยู่ด้วย โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ร่างกายอ่อนแออยู่แล้ว อาจจะพบอาการคือ มีอาการอาเจียน ผมร่วง เป็นต้น
- รักษาด้วยการฉายรังสี
- เป็นการรักษาที่มีสามารถหายขาดได้ ส่วนใหญ่จะใช้กับผู้ป่วยในระยะแรก และระยะรุกลาม เป็นการรักษาที่ตรงจุด และเห็นผลดีขึ้น
วิธีการดูแลตัวเองเมื่อป่วยเป็นโรคมะเร็ง
ผู้ป่วยที่ตรวจพบว่าเป็นโรคมะเร็ง ต้องเปลี่ยนพฤติกรรมของตัวเองทันที ได้แก่
หยุดสูบบุหรี่ทันที เพื่อไม่ให้เชื้อรุกลามเร็วขึ้น
ออกจากพื้นที่เสี่ยง เช่น พื้นที่ที่มีฝุ่นพิษ ฝุ่นละออง หรือควันพิษจากท่อไอเสีย
อยู่ในพื้นที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์ เพื่อให้ผู้ป่วยได้สูดอากาศบริสุทธิ์ทุกวัน
หมั่นออกกำลังกายอยู่สม่ำเสมอ โดยให้เลือกวิธีการออกกำลังกายที่เหมาะกับผู้ป่วย และไม่ต้องหักโหมเกินไป
พบแพทย์อย่างใกล้ชิด ไปพบหมอหรือพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ ห้ามขาด เพื่อดูอาการของโรค
ทานอาหารที่มีประโยชน์ ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และเหมาะกับผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็ง
การป้องกันโรคมะเร็งปอด
โรคมะเร็งเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้ หากหยุดทำพฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ และมีการดูแลร่างกายให้ดี วิธีการป้องกันได้แก่
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และการสูดควันบุหรี่
อย่างที่บอกข้างต้นว่าการสูบบุหรี่ เพิ่มความเสี่ยงของการเป็นโรคมะเร็งปอดมากกว่าคนปรกติถึง 10 เท่า ดังนั้นการหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ จึงเป็นวิธีการป้องกันได้ดีที่สุด และพยายามหลีกเลี่ยงกับบุคคลที่สูบบุหรี่ หรือว่าอยู่ใกล้ชิดกับคนที่สูบบุหรี่
หลีกเลี่ยงการทำอาชีพที่มีความเสี่ยง
เมื่อรู้ว่างานไหนที่เสี่ยงทำให้เกิดโรคมะเร็ง ก็ควรหลีกเลี่ยงการทำอาชีพเหล่านี้ เช่น เกี่ยวกับสารเคมี สารกัมมันตรังสี และเหมืองแร่
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
การหมั่นออกกำลังกายอยู่สม่ำเสมอ ช่วยทำให้ร่างกายแข็งแรง และปอดแข็งแรง ทำให้ร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ทานอาหารที่มีประโยชน์
การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายได้ดียิ่งขึ้น โดยเฉพาะอาหารที่มีเกลือแร่ วิตามิน ซึ่งเป็นสารอาหารที่มีส่วนช่วยในการยับยั้ง และป้องกันมะเร็ง
สรุปเกี่ยวกับมะเร็งปอด
เพราะฉะนั้นเมื่อเรารู้ว่าโรคมะเร็ง เป็นโรคที่มีความร้ายแรงเช่นนี้ และคร่าชีวิตคนได้เยอะที่สุดแบบนี้ เราก็ต้องพยายามหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงทุกอย่างให้หมด และหันมาดูแลตัวเองตั้งตอนนี้เลย เพื่อให้ร่างกายแข็งแรงอยู่เสมอ
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับโรคมะเร็งปอด
สามารถหายขาดได้ หากมะเร็งยังอยู่ในระยะเริ่มต้น และยังไม่ได้รุกลามไปยังส่วนอื่นๆ สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด และการฉายรังสี
ต้องหมั่นตรวจสุขภาพประจำปี และมีการตรวจอย่างละเอียดเกี่ยวกับปอด เพราะไม่มีอาการอื่นๆ ให้สังเกต โดยเฉพาะคนที่เคยมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งมาก่อน ทำอาชีพเสี่ยง และอยู่ในพื้นที่เสี่ยง
สาเหตุอะไรที่เสี่ยงเป็นมะเร็งได้ง่ายที่สุด
การสูบบุหรี่ เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งได้ง่ายที่สุด การที่เคยสูบบุหรี่และต้องการหยุดสูบ ต้องใช้เวลานานไม่น้อยกว่า 10 ปีถึงจะทำให้ปอดกลับมาเป็นปรกติเหมือนเดิม